วิทยาลัยโพธิวิชชาลัย จัดตั้งขึ้นเมื่อปี พ.ศ. 2552 เป็นส่วนงานหนึ่งในมหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ ที่มีฐานะเทียบเท่าคณะ มีภาระหน้าที่ผลิตบัณฑิตเฉพาะด้าน วิจัย บริการวิชาการ ทะนุบำรุงศิลปะและวัฒนธรรม และจัดการศึกษาเพื่อสร้างโอกาสและลดความเหลื่อมล้ำของสังคมในการเข้าถึงการศึกษาตั้งแต่ระดับการศึกษาขั้นพื้นฐานในสังกัดโรงเรียนสาธิตชุมชนการเรียนรู้สมเด็จย่าวิทยาลัยโพธิวิชชาลัย มศว แม่แจ่ม จ.เชียงใหม่ ระดับมัธยมศึกษาปีที่ 1-6 และทั้งระดับอุดมศึกษาในหลักสูตรศิลปศาสตรบัณฑิต (ศศ.บ.) สาขาการจัดการภูมิสังคมและภูมิวัฒนธรรม มี 2 วิชาเอก ได้แก่ วิชาเอกการจัดการภูมิสังคม และวิชาเอกการจัดการภูมิวัฒนธรรม ใช้พื้นที่จัดการเรียนการสอนที่มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ องครักษ์ และพื้นที่วิทยาลัยโพธิวิชชาลัย อ.วัฒนานคร จ.สระแก้ว (พื้นที่ประมาณ 99 ไร่) และ อ.แม่สอด จ.ตาก (พื้นที่ประมาณ 200 ไร่) สำหรับการฝึกปฏิบัติการ

          ทั้งนี้ สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จพระราชดำเนินมาทรงเปิดวิทยาลัยโพธิวิชชาลัย มศว จ.สระแก้ว เมื่อวันที่ 28 มกราคม 2551 พร้อมกับรับนิสิตรุ่นแรกในปีการศึกษา 2552 ในโครงการบัณฑิตคืนถิ่น หลักสูตรศิลปศาสตรบัณฑิต (ศศ.บ.) สาขาการจัดการภูมิสังคม จำนวน 46 คน ซึ่งมาจากพื้นที่ จ.สระแก้วทั้งหมด จึงถือวันที่ 28 มกราคม เป็น วันสถาปนาวิทยาลัยโพธิวิชชาลัย  และต่อมาในปีการศึกษา 2554 วิทยาลัยโพธิวิชชาลัย ได้เปิดหลักสูตรศิลปศาสตรบัณฑิต (ศศ.บ.) สาขาการจัดการภูมิวัฒนธรรม รับนิสิตรุ่นแรกจำนวน 54 คน ซึ่งเยาวชนชาติพันธุ์จากพื้นที่ 5 อำเภอชายแดนไทย -พม่า